Olijfolie extra vergine is niet geschikt om in te bakken. Als redelijk culinair onderlegd persoon geloofde ik dat ook. Het is een van de vele leugens die de voedselindustrie verspreidt om ons kwalitatief mindere olijfolie (die te boek staat als mild, light of klassiek) voor meer geld te verkopen.

Olijfolie extra vergine maakt bij te hoge verhitting stofjes aan die kankerverwekkend zouden zijn. Misschien is dat bij frituren zo, maar wie frituurt er in zulke dure olie? Extra vergine of extra vierge zou vooral voor koude bereidingen zijn, zoals salades en sauzen. De voedselindustrie bedacht milde olijfolie, hoog geraffineerd en neutraal van smaak. Die zou wél geschikt zijn voor bakken en braden.

Waar had ik die wetenschap over olijfolie ook al weer vandaan? Waarschijnlijk uit een van die gratis receptenblaadjes van de supermarkt. Het doet je beseffen dat zo’n blaadje er toch vooral is om de supermarkt gelukkiger te maken: die verkoopt immers mindere waar voor meer geld. Milde olijfolie is vaak zelfs duurder dan extra vergine.

Wie deze aflevering van Keuringsdienst van Waarde bekijkt, is genezen. In de eerste plaats lachen Mediterrane koks om die domme Nederlanders die kleur- en smaakloze olijfolie prefereren boven de kwaliteit van een goede extra vergine.

In het programma zie je hoe een Spaanse olijvenboer de rotte en gevallen vruchten bijeenveegt met takjes, blaadjes en steengruis. Dat is nog goed om ‘lampenolie’ van te maken, brandstof. In een volgend shot zie je de raffinaderij waar deze lampenolie wordt geklaard. Een dikke en vieze prut wordt afgepompt. Wat er overblijft is een olie die weer geschikt is voor menselijke consumptie, maar nergens naar smaakt, en eigenlijk van alle gezonde eigenschappen ontdaan is. Ziedaar de geboorte van olijfolie mild of light!

Je zou er cynisch van worden, maar ik lees tegenwoordig nóg beter die kleine lettertjes op het etiket van de fles: extra vergine, eerste persing, niét geraffineerd!