Normaal heb ik het op mijn blog niet over muziek. Maar soms moet ik iets delen omdat het zo ontroerend en blikverruimend is. Dit is een ‘doorgeefcadeau’ van Peter van der Lint, die in mei in Trouw terugblikte op het laatste interview dat zangeres Jessye Norman gaf, vlak voordat ze in september 2019 onverwacht overleed. Het hele gesprek is gewijd aan de vaak als moeilijk beschouwde muziek van Gustav Mahler en de verwantschap daarvan met religie en natuur.
De Oostenrijkse componist Gustav Mahler (1860-1911) schreef misschien geen klassieke muziek voor beginners, maar iedereen – van mijn leeftijd in ieder geval – kent wel het Adagietto uit zijn Vijfde symfonie. Door de film Dood in Venetië van Luchino Visconti is dit thema voor altijd verbonden met de tragiek van een onbereikbare liefde. In werkelijkheid was het gecomponeerd als een liefdesbrief aan zijn toekomstige vrouw Alma. Kenmerkend is het trage glijden van de muziek, glissandi in vaktaal.
Mahler kon in zijn muziek ook groot en stevig uitpakken, maar nergens wordt het bombast en bijna lachwekkend, zoals bij Richard Wagner (luister eens naar diens Die Walküre). Veel vaker is er ruimte voor muzikale tederheid, zoals in Ich bin der Welt abhanden gekommen, een van zijn Rückert-liederen. Ik heb het geluk gehad dat ik het ooit mocht zingen in een bewerking voor 16-stemmig koor.
Het interview met Jessye Norman is zo waardevol omdat zij context geeft aan de muziek van Gustav Mahler: wat een voorrecht het is om Mahler te mogen zingen, maar ook de diepere betekenis die de componist met zijn symfonieën en liederen voor ogen had. Norman praat levendig, emotioneel en weloverwogen. Je wilt direct meer van haar horen en van die prachtige muziek van Gustav Mahler.
- Nog eenmaal de majestueuze Jessye Norman – column Klassiek & Zo door Peter van der Lint
- Jessye Norman over Mahler – AVROTROS.nl
Foto: AVROTROS