IJsland is een ‘jong’ land, nog altijd zestien tot zeventien miljard jaar oud, maar geologisch gezien is dat jong.

Het land was “woest en leeg” toen de Vikingen het ontdekten. En het is nog steeds behoorlijk ruig en leeg.

Een groot deel van het land is bedekt met gletsjers of lavavelden. Op verschillende plekken borrelt de aarde, door geisers of vulkanen. Denk aan de uitbarsting van de Eyjafjallajökull, die in 2010 het vliegverkeer in heel Europa stillegde.

De naam Eyjafjallajökull lijkt onbegrijpelijk maar is eigenlijk heel eenvoudig:

• eyja = eiland
• fjalla = berg
• jökull = gletsjer

Veel IJslandse plaatsnamen zijn genoemd naar natuurverschijnselen: Reykjavik betekent rokende baai (vik = baai, rokend vanwege de geisers).

Wat heb je in IJsland te zoeken op vakantie? Zeker als je bedenkt dat de temperatuur er nogal wisselvallig is. Zelfs in juli is het maar 10-17 °C – en soms kouder.

IJsland is een uitdaging.
Soms loop je door een lavaveld dat eruitziet als een maanlandschap. Maar tussen de zwarte brokken komen alweer de eerste mossen, saxifraga’s en andere bloemetjes tevoorschijn.

Als je dan na een tijd lopen uitkomt bij een donderende waterval, weet je niet wat je ziet. Eerst ben je onder de indruk van het geweld van het water. Daarna zie je hoe groen het er is en wat er allemaal bloeit: geranium sylvaticum, boterbloemen, lathyrus japonicus, Noordse nachtorchis.

Je moet wel goed kijken. Het zijn geen grote, uitbundige, niet-te-missen planten. Eerder bescheiden, nietige plantjes die zich er kunnen handhaven, en die je gemakkelijk over het hoofd ziet.

Op de gletsjers groeit niets. Daarvoor is de ijslaag te dik. Stukken gletsjerijs komen terecht in gletsjermeren of fjorden en drijven langzaam naar zee.

Een boottochtje tussen de ijsbergen is een indrukwekkende beleving. Soms hebben die ijsbergen een mooie blauwe kleur. Dat is een sprookjesachtig gezicht, maar het is niets meer dan de weerkaatsing van blauw licht. Door de grote druk is alle zuurstof uit het ijs geperst en wordt elke kleur uit het licht geabsorbeerd. Alleen het  blauw wordt weerkaatst.

En overal vogels: langs de meren veel zangvogels en langs de kust krijsen de vele soorten meeuwen, stormvogels, jan-van-genten en de sterns.

De noordse sterns zijn berucht omdat ze mensen aanvallen die in de buurt van hun jongen komen. Ze vallen op het hoofd aan, het hoogste punt. IJslanders weten dit en houden een stok boven het hoofd, die vervolgens belaagd wordt door de sterns.

De meest ‘aaibare’ vogel is wel de papegaaiduiker. Waar meeuwen statig voorbij zeilen op de thermiek, lijkt de papegaaiduiker onbeholpen te fladderen. Maar vergis je niet: ze zijn ontzettend snel.

IJsland is een land met weinig bomen. Hier en daar zijn bomen aangeplant. Maar in het wild kunnen ze zich nauwelijks handhaven en worden ze niet groter dan een struik. Zo duurde het een paar dagen voor ik die lichtbladige plant met pluizen herkende als een wilgensoort, Salix lanata. Ook de Salix herbacea wordt niet groter dan een struikje.

Ik moet het echt ook nog over de geisers hebben: overal in het landschap zie je stoom uit de grond komen. Soms als heet water, soms als blubberende modderpoelen.

In de omgeving van Reykjavik wordt dit water gebruikt voor kassen. Bij een van de geisers konden we zelfs tomaten kopen. Zeker zo leuk: je kunt er ook een zwembad mee verwarmen. Zo zwom ik in een buitenbad van 40 °C.

En ik kan wel doorgaan: over de schapen, de IJslander paarden, de wilde zwanen, de grote groepen ganzen, de turfhuizen met grasdaken enzovoorts. Nog eentje dan: de lupinevelden.

Ooit uit Alaska gehaald om erosie tegen te gaan, neemt de blauwe lupinus nootkatensis langzaam het hele land over en worden ze nu weer bestreden. Van deze lupine heb ik dan ook zonder wroeging zaad mee naar huis genomen. Wie weet lukt me het in Nederland ook wel: lupinevelden….

Ik hoop dat jullie een beetje geproefd hebben hoe bijzonder een vakantie in IJsland is.

Dit is een eerste gastblog van Stien den Braber. Stien woont in Amersfoort en is gek van (moes)tuinieren. In haar vrije tijd wandelt ze graag en schrijft ze gedichten.

Mocht je zelf iets te vertellen hebben over planten, de moestuin, een natuurreis of een duurzaam project in jouw omgeving: neem gerust contact op . Moesblog staat open voor gastbloggers, andere verhalen en nieuwe geluiden.